Ka kōrero a Roihana Nuri ki Manako mō te hōtaka ‘Q + A’

Ko te tino whakaaro o tēnei rangitaki, kia rere ai te reo, ā, ‘riterite tonu’ te puta mai o tētahi kōrero. Otirā, ko te marama o Paengawhāwhā te wā i puta mai ai tētahi mea. Hei aha… ko te kaupapa o tēnei rā, ko Q + A – he hōtaka mō ngā kaupapa o te wā, ko ngā take tōrangapū ngā tino kaupapa.

Ia wiki, ia wiki, ka kōrero a Roihana Nuri (ko ia tētahi kairipoata i reira) mō te hōtaka rā ki a Manako – anei te hononga ki te hōtaka i Mānako. Ka kōrero a Roihana mō te matenga o ō rātou hoa mahi, a Greg Boyes, mō te mahi hē o Clare Curran (he kino te whiu o ana kupu mōna!), mō te taenga mai (pea) o Fascism, ka mutu, mō te hokinga mai o ngā tūpāpaku o ngā hoia o ngā tau e hia kua pahure. He kaha te mihi a Roihana i tēnei mahi pai – ko tōna whanaunga kē tētahi o ngā hoia i whakahokia mai nei kia tangihia, kia nehua. Ki a ia, tino roa te mamae o ngā whānau pani, ā, ka mauritau ināianei te wairua o te nuinga.

Nō reira, anei taku iti i te pō nei. Mauriora rā koutou.

Te mahi ‘haututū’ a Lance O’Sullivan

LanceOSullivan-263x300

E ai ki tēnei kōrero mō Lance O’Sullivan (‘Te Tākuta Pai’ e ai ki te pukapuka mōna) he mahi ‘disruptive’ tā Lance mahi hei tautoko i ngā tāngata pōhara i te Tai Tokerau. Ko ‘haututū’ te kupu i kōwhiritia e te kaituhi kia whakamāori ai i te kupu ‘disruptive.’ Heoi anō, he pai te pūrongo mō te pūmanawa tautono (app) i hangaia e Lance mā kia ngāwari ai te tātari i ngā māuiuitanga o ngā ākonga i ngā kura pōhara, kia mōhio ai he aha te raru, kia ngāwari ai te whakatika. E ai ki a Lance, kua hōhā ia i te tatari kia pai ai te hauora o ngā tāngata i te hapori i te Tai Tokerau.

Ngā mihi o te wā, o te wiki o te reo Māori… Mauri ora, koutou.

He whakaaro, me tētahi kiriata poto (nā Rā Pomare) mō te wiki o te reo Māori

blobbies talking
He mea māori noa iho (ehara i te mea Māori anake!)

I tēnei pohi, he kiriata whakangahau mō te kīanga ‘Tau kē!’me ētahi whakaaro mō te wiki o te reo Māori.

Mena he kōrero Māori koe / kōrua/ koutou, kua hōhā i te wiki nei, me ngā kupu akiaki ki te ‘Korero Māori!!!!’ Ia rā, ia rā, ka whakarongo au ki te reo, ka kōrero au i te reo, ka ako mea hou i te reo… he mea māori noa iho, i kōrerotia e ētahi hoa Māori, hoa Pākehā, hoa Wīwī (me te whakaahua ki runga). Āe, ka auē hoki ahau ina ka rongo e toru orau o te motu nei he kōrero Māori. Āe mārika, me akiaki te nuinga kia ako ai, kia kōrero ai i te reo, otirā – ko te mea nui ki ahau, me tuku rauemi pai ki ngā mea e ako ana, kia pai ai ō rātou haerenga reo Māori.

Anei te  kiriata whakangahau, nā Rā Pomare; ko te whakaaro, e ai ki a ‘Spinoff’, ka puta mai he mea hou ia rā, ia rā o te wiki nei. Kia pai te wiki nei, me te ako tonu i tēnei reo rangatira.

Mauri ora rā!

Mai i te pukapuka “Te Tākuta Pai”

I te whārangi tuatahi o tēnei rangitaki, i kōrero au mō te pukapuka The Good Doctor (ko te noho me ngā whakaaro o Lance O’Sullivan te kaupapa). Anei ētahi wāhanga iti noa iho mai i tērā pukapuka.

He Pākehā tōna māmā, ā, nō te Waka a Māui ia, otirā, he Māori tōna matua, nō te Ika a Māui. E ai ki a Lance, he tino rerekē te mahi a te kāwana ki ngā whānau o ōna mātua. Mō te taha Pākehā – i te wā ī hoki mai ai te tipuna tāne o Lance i te Pakanga Tuarua o Te Ao, i hōmai  whenua ki a ia e te kāwana (484 ngā eka, i te rohe o South Canterbury). Ahakoa te nui kē o te kōhi (gorse) ki reira, nā tōna kaha i taea e ia te hanga pāmu, ā nāwai rā, ka nui te ora o te whānau (ahakoa ehara i te mea he mea tino whai rawa). Otirā, kāore i pēnā mō te tipuna tāne o tōna pāpā (i te taha Māori). Hoki mai ai tērā i te Pakanga Tuatahi o te Ao, kua iti haere te whenua tipuna ki te mahi  tinihanga ā-ture a te kāwana, kua nui haere hoki te pēhi o  ngā tāke kaunihera (rates), me ērā momo mea. Kua pohara te whānau, ā, he kino te noho o te whānau, e kai noa iho ana rātou i ngā kai i te māra. Kino kē te tipu ake o Eddie Wātene, ko ia te pāpā o Lance. Nō ngā whārangi 26-27 tēnei kōrero. Ka aroha, nē rā.

 

He kōrero poto, riterite tonu, i te reo Māori

Tēnā koe! Ko te whakaaro o te rangitaki nei, kia puta mai ai … he kōrero poto, riterite tonu, i te reo Māori. Nō reira, ko wai au? Ko Ngāti Pākehā te iwi, nō Ingarangi, no Tiamani ōku tūpuna; i whānau mai au i Ahuriri, i tipu ake au i Rotorua, otirā, kei Ōtepoti tōku kāinga inaianei. Ko John tōku ingoa. E whai tonu ana ahau i te tohu kairangi i te Whare Wānanga o Otago (he kaupapa reo Māori), otirā, kei te kimi mahi hoki – kua pau te karahipi, kāore anō kia oti te tuhinga roa!.

Otirā, ko te kaupapa – he kōrero poto, riterite tonu, reo Māori hoki. He kōrero poto, kia ngāwari ai te riterite tonu! Me te reo Māori, kia rere ai te reo (nāu te rourou, nāku te rourou). Me mōhio hoki koe, ko “Ahuamōhio” taku ingoa i tēnei wāhi ipurangi, a WordPress – i te reo Pākehā, ‘reasonably knowledgeable, knows a fair amount’ – engari, ehara tēnei i te mea tino matatau! Mena kua hē te whakatakoto o tētahi kōrero, whakatika mai…

Nā tētahi tama tāne nō Tiamani e noho tahi me tōku whanau i homai ki ahau te pukapuka The Good Doctor, hei whakanui i taku huritau i tērā marama. Ko te kaupapa, ko te oranga me ngā whakaaro o Lance O’Sullivan. Pai rawa atu te mea nei! Nō reira, ā tōna wā, ka kitea ētahi o ngā wāhanga pai i tēnei whārangi.

Me te pikitia ki runga nei? Ko te ahi i te pāparakāuta iti i konei, ko te Inch Bar. E hia kē ngā haora i noho au i reira, e kōrero ana, e katakata ana me ētahi hoa kōrero Māori, i ngā ahiahi pō, ia Wenerei, ia Wenerei.

Hei konā rā!